Chia sẻ của các bạn Thực tập sinh đều cho rằng lần đầu tiên các bạn tới Nhật đều ít nhiều cảm thấy bỡ ngỡ và bị ngợp bởi rất nhiều luật lệ và phong tục nghiêm khắc nơi này. Nếu bạn là du học sinh, người lao động chuẩn bị tới học tập làm việc tại Nhật Bản, hoặc chỉ đơn giản bạn yêu thích đất nước, con người nơi đây và muốn tìm hiểu về nền văn hóa Nhật Bản thì bài viết này là dành cho bạn.Trong bài viết này, Châu Hưng sẽ giới thiệu tới bạn những nét đặc trưng về văn hóa Nhật Bản cần lưu ý trong cuộc sống hằng ngày của người dân xứ sở hoa anh đào. Chúng ta cùng bắt đầu nhé!
1. Quy tắc dùng đũa của người Nhật
Đũa là một vật dụng quen thuộc đối với nhiều quốc gia khu vực châu Á, bao gồm cả Nhật Bản. Không có một bộ quy tắc cụ thể nào đối với việc dùng đũa. Tuy nhiên, văn hóa Nhật Bản vẫn mang nhiều đặc trưng từ xưa truyền lại. Bởi vậy, bạn cũng nên ghi nhớ một vài quy tắc dùng đũa sau đây. Bởi nhập gia thì nên tùy tục.
Điều đầu tiên đó là không bao giờ được phép dựng đũa thẳng lên trên bát cơm, đồ ăn vì nó gợi nhớ người ta về đám tang. Nếu bạn muốn đặt đũa xuống thì nên để nó bên cạnh đĩa. Tránh gắp chuyền thức ăn bằng đũa cho người khác, vì đây là một điều cấm kỵ ở Nhật Bản. Khi ăn chung món hãy gắp thức ăn lên đĩa của bạn trước khi ăn chúng. Và đừng gõ đũa vì như vậy là vô cùng bất lịch sự.
2. Không đi giày trong nhà
Nếu bạn đến chơi nhà người Nhật, hãy cởi giày dép ngay sau khi vào cửa và quay mũi giày ra ngoài. Giày dép đi từ ngoài vào được coi là “không sạch sẽ” nên người Nhật sẽ thường sử dụng dép đi trong nhà riêng. Những đôi slippers (loại dép lê nhẹ) này sẽ được đặt gần cửa ra vào.
Đương nhiên, trong khu vực ăn uống trên chiếu tatami thì giày dép là không được phép. Trong trường hợp này, cả slippers cũng không được chấp nhận nữa.
Còn một quy tắc quan trong khác đó là, khi vào phòng vệ sinh, bạn cần phải cởi dép đi trong nhà và xỏ vào đôi dép chuyên dùng cho nhà vệ sinh. Và nhớ đổi lại chúng khi ra khỏi phòng vệ sinh nhé!
3. Văn hóa xếp hàng ở Nhật Bản
Trong thời gian ở Nhật Bản, bạn sẽ thường xuyên bắt gặp cảnh những hàng người đứng xếp hàng vô cùng trật tự. Trong nền văn hóa Nhật Bản, xếp hàng ở những nơi cần chờ đợi được coi như luật “bất thành văn”.
Ví dụ: điểm dừng xe bus, sảnh tàu xe hay thậm chí là cả cầu thang cuốn. Ở sân ga, còn có những dấu hiệu trên sàn hướng dẫn xem bạn nên xếp hàng đợi ở chỗ nào. Khi tàu đến, cửa sẽ được mở ra ngay giữa 2 hàng người đang xếp để mọi người lên xuống, bạn phải đợi hành khách trên tàu xuống hết rồi mới được lên tàu nhé!
4. Không ăn uống khi đang đi bộ
Ở Nhật Bản, mọi người sẽ không ăn uống khi đang đi lại. Các cửa hàng bán đồ ăn nhanh thường sẽ có quầy để khách hàng đứng ăn ngay tại đó. Ngoài ra đồ uống mua từ các máy bán nước tự động sẽ được người mua uống hết ngay lập tức.
Tương tự, ăn uống trên các phương tiện công cộng cũng bị cho là ý thức kém. Tuy nhiên, nếu đi trên tàu đường dài thì sẽ được chấp nhận.
5. Không vào bồn trước khi tắm
Việc sử dụng bồn tắm trong văn hóa Nhật Bản cũng rất đặc biệt. Hầu hết các phòng tắm trong gia đình người Nhật Bản đều có bồn tắm nước nóng. Nó có tác dụng là để ngâm mình thư giãn chứ không phải để gột rửa cơ thể. Bồn tắm này được gọi là “Ofuro”. Nó nhỏ và sâu hơn bồn tắm ở các nước phương Tây. Trước khi vào bồn, bạn nên tắm bằng vòi (được đặt gần đó) sao cho cơ thể thật sạch sẽ.
Nếu bạn đi tắm công cộng hoặc “onsen”, thì “tắm qua trước” là điều phải làm trước khi ngâm mình vào bể tắm chung.
Ngoài ra vẫn còn một quy tắc khác, đó là “không được mặc đồ tắm”, bạn cũng phải cột tóc gọn gàng đế nó không rơi xuống nước; đừng bao giờ nhúng khăn tắm xuống nước và đừng bơi khi đang đi onsen.
Lưu ý: Ở nhiều nơi, những người có hình xăm trên cơ thể sẽ không được cho phép vào nhà tắm công cộng.
6. Giữ vệ sinh ở nơi công cộng
Người Nhật nổi tiếng là những người tỉ mỉ và rất sạch sẽ. Ngoáy mũi hay xì mũi ở nơi công cộng tại Nhật bị cho là rất bất lịch sự. Tìm một phòng tắm hoặc nơi nào đó khép kín nếu bạn bị sụt sịt. Mọi người vẫn thường đeo khẩu trang khi ra ngoài, đặc biệt là trong mùa đông vì họ muốn tránh lây bệnh cho người khác.
7. Tiền tip trong nền văn hóa Nhật Bản
Không giống như ở Mĩ, nơi văn hóa tiền tip đã trở nên quen thuộc. Đối với văn hóa Nhật Bản, điều này là không được phép. Nếu bạn dùng bữa trong nhà hàng ở Nhật Bản và trả tiền tip cho bồi bàn – điều này bị coi là xúc phạm.
Mọi dịch vụ đã được tính hết trong hóa đơn của bạn nên ngay cả tài xế taxi cũng sẽ từ chối nếu được trả thêm. Đối với các cửa hàng hay nhà hàng lớn, bạn có thể sử dụng thẻ tín dụng để thanh toán.
8. Không nói chuyện điện thoại ở những nơi đông người
Người Nhật thường chỉ nói chuyện ở những nơi riêng tư và sẽ trao đổi nội dung qua điện thoại ngắn nhất có thể nếu đang ở nơi công cộng.
Vậy nên, nếu bạn trên tàu, hoặc ở những nơi công cộng mà buộc phải nghe điện thoại. Hãy cố chuyển đến nơi ít người hơn rồi mới bắt máy và nói chuyện nhanh nhất có thể.
9. Không chỉ trỏ
Ở nhiều nơi, việc chỉ trỏ vào người/vật nào đó được coi là hành động khiếm nhã và ở Nhật Bản cũng vậy. Thay vì chỉ tay, người Nhật sẽ dùng một tay mình để vẫy nhẹ về phía thứ họ đang ám chỉ. Dùng đũa ăn để chỉ trỏ cũng là rất bất lịch sự.
10. Văn hóa mời trong bữa ăn của người Nhật
Nếu trong bữa ăn của gia đình người Việt có “thủ tục” mời ăn để bày tỏ sự hiếu kính với người trên thì bữa ăn của người Nhật cũng có những quy tắc tương tự.
Trước khi ăn người Nhật sẽ nói “itadakimasu”, có nghĩa là “xin mời”, đây là một lời mời lịch sự, cũng là một cách để bày tỏ lời cảm ơn đối với người chuẩn bị bữa ăn. Khi ăn xong, người Nhật sẽ nói “gochiso sama desh*ta” có nghĩa là “cám ơn vì bữa ăn ngon” như để cảm ơn một lần nữa.
Trong nền văn hóa Nhật Bản, mời ăn đối với mọi người mang nhiều ý nghĩa. Không chỉ để bày tỏ sự lịch sự mà còn mang hàm nghĩa bày tỏ sự biết ơn đối với đồ ăn và người chuẩn bị đồ ăn rằng: “Tôi sẽ ăn thật ngon nhé”. Vậy nên, đừng quên nhé.
11. Không đưa và nhận đồ bằng một tay
Trong cuộc sống hàng ngày ở Nhật Bản, mọi người sẽ dùng cả 2 tay khi nhận đồ và gửi đồ, ngay cả với những vật nho nhỏ như danh thiếp. Khi trả tiền tại các cửa tiệm hoặc quán ăn, ta cũng sẽ thấy người Nhật đặt một cái khay nhỏ bên cạnh máy tính tiền. Cái khay này được dùng để đựng tiền thanh toán của khách, chứ người mua hàng sẽ không đưa tiền trực tiếp cho thu ngân.
12. Không tự rót đồ uống cho mình
Khi đi chơi với bạn bè và đồng nghiệp, hãy rót nước cho mọi người nếu họ đã uống cạn. Nhưng đừng tự rót cho mình nhé, bởi như vậy sẽ bị coi là khiếm nhã. Sau khi bạn đã rót xong đồ uống cho mọi người, đối phương sẽ làm lại tương tự cho bạn. Khi rót nước, đừng quên cầm bằng cả hai tay.
Lời kết
Trên đây Châu Hưng đã chia sẻ với bạn Những điều cần lưu ý khi tới Nhật Bản. Nếu bạn bạn sắp tới Nhật Bản,với những quy tắc đã được đề cập trong bài, Châu Hưng tin rằng bạn đã có thể tự tin để bắt đầu cuộc sống mới của mình ở đây.Hãy tiếp tục đón đợi những bài viết tiếp theo của Châu Hưng nhé!